Ένας φίλος του περιοδικού μας, πριν λίγες μέρες προσπάθησε να προμηθευτεί από φαρμακείο το εμβόλιο που του είχε γράψει ο γιατρός. Η καταγγελία που έφτασε στο μέσο μας, σήμερα στη Διεθνή Ημέρα κατά της Ομοφοβίας, της Αμφιφοβίας και της Τρανσφοβίας, είναι σοκαριστική. Ένας νέος άνθρωπος να πρέπει να πείσει την φαρμακοποιό μπροστά σε άλλους αγνώστους που περίμεναν, ότι δικαιούται το εμβόλιο που του έγραψε η γιατρός, λόγω του σεξουαλικού προσανατολισμού.

Σήμερα, 17 Μαΐου, είναι η ημέρα που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αφαίρεσε την ομοφυλοφιλία από τη λίστα με τις ψυχικές διαταραχές και έπαψε οριστικά να θεωρείται ασθένεια. Παρά τα βήματα που προόδου που έχουν πραγματοποιηθεί, οι διακρίσεις, ο στιγματισμός και η βία είναι ακόμα εδώ στην κοινωνία γύρω μας. Ένα από τα βήματα που αν και καθυστέρησαν πολύ, επιτέλους γίνεται πράξη και στη χώρα μας είναι η δωρεάν διάθεση της προληπτικής αγωγής (PrEP) για τον HIV/AIDS σε 24 νοσοκομεία της χώρας. Μετά από δυο χρόνια καθυστερήσεων η χορήγηση της PrEP ξεκινά τη Δευτέρα 19 Μαΐου.

Η υγεία των μελών της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας βασίζεται σε δυο άξονες: α) τον αποστιγματισμό και την β) εύκολη πρόσβαση στην πρόληψη και την αγωγή, αν και όποτε αυτή χρειάζεται. Κι αν σε επίπεδο διακηρύξεων φαίνεται πως αυτές οι προϋποθέσεις πληρούνται, συχνά η πραγματικότητα στην κοινωνία είναι διαφορετική. Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα κατά της Ομοφοβίας δημοσιεύουμε μια καταγγελία που αποδεικνύει τόσο τον συνεχή στιγματισμό όσο και τις διακρίσεις που αντιμετωπίζουν άνθρωποι που επιχειρούν να προστατεύσουν την υγεία τους κάνοντας ακριβώς ό,τι προβλέπεται από την επίσημη κρατική πολιτική.

Το επικαιροποιημένο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών Ενηλίκων, ήδη από τον Μάρτιο του 2024, προβλέπει την αύξηση του ηλικιακού ορίου του δωρεάν εμβολιασμού για τον HPV. Η αλλαγή προέβλεπε την επέκταση του ηλικιακού ορίου (από 26 στα 45 έτη) σε ομάδες αυξημένου κινδύνου, μεταξύ των οποίων είναι και οι «άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες (MSM)». Σύμφωνα με την καταγγελία, άνδρας που ανήκει σε αυτήν την ηλικιακή κατηγορία και έχει συνταγή για δωρεάν εμβολιασμό από ιατρό δημόσιου νοσοκομείου («Ανδρέας Συγγρός»), επισκέπτεται πριν 2 εβδομάδες φαρμακείο στην ευρύτερη περιοχή της Ακαδημίας Πλάτωνος για να προχωρήσει στον εμβολιασμό του.

Το αποτέλεσμα είναι ότι αυτοί που είχαν υπ’ευθύνη τους το φαρμακείο εκείνη την ώρα να αρνηθούν τόσο τον εμβολιασμό του επί τόπου όσο και την εκτέλεση της συνταγής (δηλαδή την χορήγηση του εμβολίου για να πραγματοποιηθεί ο εμβολιασμός σε ιατρείο). Η αιτιολογία που χρησιμοποίησαν οι δυο υπεύθυνοι του φαρμακείου ήταν πως αμφιβάλουν ότι αυτό το εμβόλιο δικαιολογείται για τον άνθρωπο που είχαν μπροστά τους, παρά το γεγονός πως είχε συνταγή ιατρού από δημόσιο νοσοκομείο. Οι δυο φαρμακοποιοί/εργαζόμενοι αποφάσισαν να κάνουν έλεγχο σκοπιμότητας στη συνταγή ιατρού και να απαιτούν έμμεσα να μάθουν για ποιόν λόγο ένας άνδρας τέτοιας ηλικίας ζητά το συγκεκριμένο εμβόλιο.

Από πότε πρέπει οι πελάτες ενός φαρμακείου να αποκαλύπτουν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα για να πειστούν οι φαρμακοποιοί να εκτελέσουν τη συνταγή ενός γιατρού;

Πρόκειται για ένα περιστατικό ξεκάθαρης διάκρισης και ομοφοβίας, καθώς είναι σαφές από το εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμού ποιοι άνδρες ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου και δικαιούνται να εμβολιαστούν δωρεάν. Έχουμε ένα περιστατικό διάκρισης που έλαβε χώρα στην καθημερινότητα ενός ανθρώπου χωρίς την αγριότητα μιας βίαιης λεκτικής ή σωματικής βίας, μια ένδειξη casual ομοφοβίας που συνέβη σε έναν χώρο συνδεδεμένο με τη δημόσια υγεία, στον κατεξοχήν δηλαδή χώρο που η ομοφοβία και το στίγμα δεν θα έπρεπε να έχουν θέση.

Είναι, άραγε, σε γνώση των αρμοδίων, από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού και τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας έως την υπεύθυνη αναπληρώτρια Υπουργό Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη το πώς εφαρμόζεται στην πράξη το εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών και το τί διακρίσεις και συμπεριφορές πρέπει να αντιμετωπίζουν τα μέλη της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στην προσπάθειά τους να προστατεύσουν την υγεία τους και την υγεία της κοινότητας; Κι αν ναι, σκοπεύουν να κάνουν κάτι για αυτό;

Οι διακρίσεις έναντι των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων στη χώρα μας παραμένουν μια πραγματικότητα και λαμβάνουν διάφορες μορφές, από τον λόγο του μίσους, τα ομοφοβικά στερεότυπα, τον στιγματισμό έως τις έμπρακτες διακρίσεις και την ατιμώρητη βία εναντίον τους. Ο αγώνας για την καταπολέμησή τους χρειάζεται κάτι παραπάνω από ευχολόγια και διακηρύξεις.