Μια συνέντευξη του Eli Gozansky από τον Hugo Albuquerque εκδότη του Jacobin Brasil. Ο Eli Gozansky είναι μέλος της ηγεσίας του Κομμουνιστικού Κόμματος του Ισραήλ και μια ζωή αγωνιστής. Ήταν ο πρώτος στρατιώτης του Ισραήλ που συνελήφθη επειδή αρνήθηκε να υπηρετήσει στον Πόλεμο του Λιβάνου το 1982.
Το Ισραηλινό Κομμουνιστικό Κόμμα, ένα από τα παλαιότερα αριστερά κόμματα στο Ισραήλ, ζητά άμεση κατάπαυση του πυρός στον πόλεμο της χώρας κατά της Γάζας. Μιλήσαμε με έναν ηγέτη του κόμματος για τον πόλεμο, την εσωτερική πολιτική κατάσταση στο Ισραήλ και το τι μέλλει γενέσθαι.
Από την επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου και μετά, οι ισραηλινές δυνάμεις διεξάγουν μια ανελέητη επίθεση στη Γάζα. Υπολογίζεται ότι πάνω από έντεκα χιλιάδες άμαχοι έχουν σκοτωθεί, περισσότεροι από ένας στους διακόσιους κατοίκους, και η πλειονότητα των νεκρών είναι γυναίκες και παιδιά. Εν τω μεταξύ, οι ισραηλινοί έποικοι στη Δυτική Όχθη έχουν εξαπολύσει νέο κύμα βίας και το Ισραήλ έχει εντείνει την καταστολή των διαφωνούντων στο εσωτερικό του.
Ο Χιούγκο Αλμπουρκέκ του Jacobin Brasil μίλησε πρόσφατα με τον Έλι Γκοζάνσκι, έναν Ισραηλινό Εβραίο, μέλος της ηγεσίας του Κομμουνιστικού Κόμματος του Ισραήλ, μέρος του ευρύτερου αριστερού συνασπισμού Hadash, για τη συνεχιζόμενη κρίση. Οι δυο τους συζήτησαν για τον πόλεμο στη Γάζα, την εξελισσόμενη εσωτερική πολιτική κατάσταση στο Ισραήλ και τα αιτήματα του Κομμουνιστικού Κόμματος για άμεση κατάπαυση του πυρός.
HA: Πώς γίνεται αντιληπτή στο Ισραήλ η σφαγή που εκτυλίσσεται στη Γάζα;
EG: Η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου αιφνιδίασε τους Ισραηλινούς, τόσο από στρατιωτική άποψη όσο και από την άποψη του αριθμού των νεκρών, τραυματιών και απαχθέντων. Η αίσθηση ήταν ότι οι κάτοικοι είχαν εγκαταλειφθεί από την κυβέρνηση και τον στρατό.
Τα συναισθήματα φόβου και σοκ μετατράπηκαν σε μίσος κατά της Χαμάς, κατά των Παλαιστινίων γενικά, αλλά και κατά της ισραηλινής κυβέρνησης, ιδίως του πρωθυπουργού Νετανιάχου. Η κυβέρνηση κήρυξε αμέσως κατάσταση πολέμου, η οποία, μαζί με την κρίση και την πλύση εγκεφάλου από τα μέσα ενημέρωσης, δημιούργησε ένα είδος μαζικής ψύχωσης που εκφράστηκε με φρικτές ρατσιστικές εκκλήσεις για εκδίκηση, καθώς και με εκκλήσεις για «εθνική ενότητα» από τη μια πλευρά και σκληρή κριτική στην κυβέρνηση από την άλλη.
Αξίζει να θυμηθούμε ότι η σημερινή ισραηλινή κυβέρνηση, με επικεφαλής τον Νετανιάχου, είναι η πιο δεξιά, φασιστική και ρατσιστική στην ιστορία του Ισραήλ, εκτός από τις πολλές κατηγορίες για διαφθορά εναντίον της. Πρόκειται για μια κυβέρνηση που προσπάθησε να αλλάξει [το πολιτικό σύστημα] μέσω συνταγματικού πραξικοπήματος.
Οι μεγαλύτερες και πιο ισχυρές διαμαρτυρίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας στη χώρα ξεσηκώθηκαν ενάντια σε αυτό, επί σαράντα συνεχόμενες εβδομάδες, επικεντρωμένες στο θέμα της δημοκρατίας – και μόνο εμείς [οι Ισραηλινοί Κομμουνιστές], που είμαστε επίσης μέρος του “μπλοκ κατά της κατοχής”, είπαμε ότι “δεν υπάρχει δημοκρατία με κατοχή, δεν υπάρχει δημοκρατία χωρίς ισότητα”. Αυτό ήταν ένα σημαντικό μήνυμα που βρήκε απήχηση στον κόσμο και έβαλε το παλαιστινιακό ζήτημα στην ημερήσια διάταξη.
Αξίζει να θυμηθούμε ότι η σημερινή ισραηλινή κυβέρνηση, με επικεφαλής τον Νετανιάχου, είναι η πιο δεξιά, φασιστική και ρατσιστική στην ιστορία του Ισραήλ, πέρα από τις πολλές κατηγορίες για διαφθορά εναντίον της. Πρόκειται για μια κυβέρνηση που προσπάθησε να αλλάξει το πολιτικό σύστημα μέσω συνταγματικού πραξικοπήματος.
Οι μεγαλύτερες και πιο ισχυρές διαμαρτυρίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας στη χώρα οργανώθηκαν ενάντια σε αυτό. Επί σαράντα συνεχόμενες εβδομάδες, οι διαμαρτυρίες επικεντρώθηκαν στο θέμα της δημοκρατίας, και μόνο εμείς [οι Ισραηλινοί Κομμουνιστές], που είμαστε επίσης μέρος του «μπλοκ κατά της κατοχής», είπαμε ότι «δεν υπάρχει δημοκρατία με κατοχή, δεν υπάρχει δημοκρατία χωρίς ισότητα». Αυτό ήταν ένα σημαντικό μήνυμα που βρήκε απήχηση στον κόσμο και έβαλε το παλαιστινιακό ζήτημα στην ημερήσια διάταξη.
Στο πλαίσιο αυτό, από την άποψη των εξωτερικών σχέσεων, ο Νετανιάχου ήταν απομονωμένος. Για τον λόγο αυτό, με την υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών, προσπάθησε να παρακάμψει το παλαιστινιακό ζήτημα και να καταλήξει σε συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία εις βάρος των Παλαιστινίων.
Όλα αυτά άλλαξαν μετά τον Οκτώβριο. Ο Νετανιάχου βγήκε από αυτή τη διεθνή απομόνωση, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη υποστήριξαν το Ισραήλ στον βάναυσο πόλεμό του κατά της Γάζας. Εσωτερικά, ο Νετανιάχου ενσωμάτωσε στην κυβέρνηση τον αντίπαλό του Μπένι Γκαντζ. Επιπλέον, όπως κάνουν πολλές δεξιές κυβερνήσεις, εκμεταλλεύτηκε την κρίση για να εμβαθύνει την καταπίεση των Παλαιστινίων στη Δυτική Όχθη, συμπεριλαμβανομένης της εθνοκάθαρσης στο νότιο τμήμα της περιοχής, που διεξάγεται από τους κατοχικούς εποίκους με την υποστήριξη του στρατού.
Ο Νετανιάχου έχει επίσης εντείνει την καταστολή των Παλαιστινίων πολιτών του Ισραήλ, οι οποίοι αποτελούν το 20% του πληθυσμού, αλλά και του οποιουδήποτε προσπάθησε να αμφισβητήσει τον πόλεμο και τη δολοφονία αθώων ανθρώπων στη Γάζα. Υπήρξαν εκατοντάδες συλλήψεις, απολύσεις και αποπομπές από ισραηλινά πανεπιστήμια μόνο και μόνο επειδή έγραφαν πράγματα στο Facebook, με την κυβέρνηση να χρησιμοποιεί ένα ασαφές επιχείρημα που ταυτίζει αυτούς τις φωνές διαμαρτυρίας με υποστηρικτές της Χαμάς.
Σήμερα το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την αίτησή μας που ζητούσε το δικαίωμα να διαδηλώνουμε ελεύθερα σε δύο ισραηλινές πόλεις με αραβικό πληθυσμό (Ουμ αλ-Φαχμ και Σαχνίν). Ο λόγος που επικαλέστηκε ήταν ότι η κατάσταση ήταν ιδιαίτερα εκρηκτική και ότι η αστυνομία δεν έχει αρκετές δυνάμεις για να αντιμετωπίσει τους «επικίνδυνους» διαδηλωτές. Η αποβολή του κομμουνιστή βουλευτή Οφέρ Κασίφ από τη Βουλή για σαράντα πέντε ημέρες επειδή καταδίκασε τον πόλεμο είναι μια ακόμη απόδειξη του επιπέδου των διώξεων και του περιορισμού του ήδη περιορισμένου δημοκρατικού χώρου στο Ισραήλ.
Είδαμε επίσης αστυνομικές απειλές εναντίον των οικοδεσποτών ενός πιθανού εβραϊκού και αραβικού συνεδρίου στη Χάιφα. Επίσης, συνελήφθη -αν και έκτοτε αφέθηκε ελεύθερος- ο Μοχαμάντ Μπαρακέχ, πρώην βουλευτής του Hadash και επικεφαλής της Ανώτατης Επιτροπής Συνέχειας [High Follow-Up Committee], η οποία είναι μια οργάνωση-ομπρέλα για όλα τα κινήματα και τους εκλεγμένους εκπροσώπους του αραβικού πληθυσμού στο Ισραήλ. Υπάρχουν και πολλά άλλα παραδείγματα.
Με δική μας πρωτοβουλία, δημιουργήθηκε μια εβραιο-αραβική ομάδα, στόχος της οποίας ήταν η πρόληψη ρατσιστικών επιθέσεων. Από την αρχή των διαδηλώσεων, ζητήσαμε την επιστροφή όλων των απαχθέντων [από τη Χαμάς] σε αντάλλαγμα για Παλαιστίνιους κρατούμενους. Παράλληλα, πραγματοποιήσαμε άμεσες διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης, και ιδιαίτερα κατά του Νετανιάχου, και ζητήσαμε άμεση κατάπαυση του πυρός.
Ξεκινήσαμε επίσης πρόσφατα έναν συνασπισμό δεκάδων ισραηλινών οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένων Εβραίων και Αράβων, οι οποίοι εξέδωσαν μια σημαντική διακήρυξη για την κατάπαυση του πυρός, την ανταλλαγή όλων των συλληφθέντων ή απαχθέντων και για μια πολιτική και όχι στρατιωτική λύση. Τώρα, μετά από ένα μήνα, αρχίζουμε σιγά σιγά να αισθανόμαστε μια μικρή αφύπνιση στην κεντροαριστερά, κυρίως στο πλαίσιο των σχέσεων μεταξύ Εβραίων και Αράβων εντός του Ισραήλ, αν και είναι ακόμη ανεπαρκής.
Αυτό που είναι σαφές είναι ότι η σημερινή κυβέρνηση, αλλά και ο κύριος πυρήνας της αντιπολίτευσης, δεν έχουν πραγματικές απαντήσεις για την ενδεχόμενη επόμενη μέρα μετά τον πόλεμο. Το αίτημα της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι μόνο να παραιτηθεί ο Νετανιάχου μετά τον πόλεμο.
HA: Η δημοτικότητα του Νετανιάχου βρίσκεται σε χαμηλό σημείο. Αλλά τώρα ηγείται μιας κυβέρνησης με τη φιλελεύθερη αντιπολίτευσή ως μειοψηφικό εταίρο μειοψηφίας. Ποιες είναι οι πραγματικές δυνατότητες βραχυπρόθεσμα;
EG: Είναι πιθανό ότι η απογοήτευση που θα προκύψει εν τέλει από τη στάση της κυβέρνησης Νετανιάχου απέναντι στη διογκούμενη κρίση -σε συνδυασμό με τη συνειδητοποίηση ότι ο παλαιστινιακός λαός δεν θα εξαφανιστεί αλλά και με την αυξανόμενη διεθνή πίεση- θα οδηγήσει σε αλλαγή, ξεκινώντας με την αντικατάσταση αυτής της κυβέρνησης, και στη συνέχεια θα μπορέσουν να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις με τους Παλαιστίνιους.
Δεν είναι σαφές αν και πότε θα συμβεί αυτό. Αλλά είναι σαφές ότι, αν αυτό δεν συμβεί, θα πάμε από τη μια καταστροφή στην επόμενη. Είμαι αισιόδοξος, ωστόσο, και πιστεύω ότι οι προοδευτικές δυνάμεις των δύο εθνών θα μπορέσουν να καταδείξουν τον σωστό, δίκαιο δρόμο.
HA: Ποιος είναι ο κίνδυνος αυτή η σύγκρουση να μετατραπεί σε περιφερειακή σύγκρουση στη Μέση Ανατολή;
EG: Όχι μόνο είναι υπαρκτός ο κίνδυνος ενός περιφερειακού πολέμου, αλλά θα μπορούσε να μετατραπεί σε παγκόσμια σύγκρουση, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν φέρει ακόμη περισσότερα αεροπλανοφόρα και υποβρύχια. Οι ανταλλαγές πυροβολισμών και πυραύλων συνεχίζονται στα σύνορα με το Λίβανο, αν και οι δύο πλευρές είναι επιφυλακτικές ως προς την έναρξη ενός ολοκληρωτικού πολέμου.
Ωστόσο, η υποστήριξη της κυβέρνησης Μπάιντεν προς το Ισραήλ και η επίθεσή του στη Λωρίδα της Γάζας βλάπτει σοβαρά τον Αμερικανό πρόεδρο, τώρα που ξεκινά την εκστρατεία επανεκλογής του. Η παγκόσμια κοινή γνώμη, ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή, αλλά και στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες, αντιτίθεται στη συνέχιση της σφαγής του πληθυσμού της Γάζας.
HA: Πώς επηρεάζει την εσωτερική πολιτική κατάσταση του Ισραήλ η ρήξη στις σχέσεις μεταξύ του Ισραήλ και άλλων χωρών;
EG: Αυτό δεν είχε μεγάλο αντίκτυπο στην εγχώρια κοινή γνώμη, είτε επειδή η προσοχή είναι επικεντρωμένη στον πόλεμο είτε επειδή το Ισραήλ εξακολουθεί να λαμβάνει υποστήριξη από τις κυβερνήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και της Δυτικής Ευρώπης. Αλλά τώρα οι δυσαρεστημένες φωνές αυξάνονται, γεγονός που είναι πιθανό να έχει αντίκτυπο.
HA: Ποια είναι η θέση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ισραήλ για την κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη;
EG: Το Κομμουνιστικό Κόμμα του Ισραήλ έχει μια συνεκτική και ξεκάθαρη θέση που αντιτίθεται στο να γίνονται στόχος αθώοι πολίτες από όλες τις πλευρές. Καταδικάζουμε τη σφαγή της 7ης Οκτωβρίου και τους δράστες της από τη μια πλευρά, αλλά είμαστε ενάντια στους βάρβαρους βομβαρδισμούς και τη συλλογική τιμωρία του παλαιστινιακού λαού από την άλλη.
Υποστηρίζουμε την ανταλλαγή Παλαιστινίων κρατουμένων με απαχθέντες Ισραηλινούς και θεωρούμε ότι μια δίκαιη ειρηνευτική λύση που θα βασίζεται στην ίδρυση ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, παράλληλα με το κράτος του Ισραήλ, θα φέρει ασφάλεια, ειρήνη και ελπίδα και στα δύο έθνη. Καλούμε σε διαπραγματεύσεις για αυτή τη λύση υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών και ζητάμε από τις προοδευτικές δυνάμεις να μας βοηθήσουν σε αυτό τον σημαντικό αγώνα. Καταδικάζουμε επίσης τη φασιστική καταπίεση και τις διώξεις κατά των πολιτών του Ισραήλ, ιδιαίτερα αυτές που στρέφονται κατά των Παλαιστινίων πολιτών και των συμμαχικών αριστερών δυνάμεων. Καλούμε τους Εβραίους και τους Άραβες που υποστηρίζουν αυτές τις ιδέες να αγωνιστούν.
Υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι, όπως ένας περιφερειακός πόλεμος που θα μπορούσε να οδηγήσει σε παγκόσμιο πόλεμο και αύξηση των επιθέσεων εναντίον αθώων ανθρώπων και σε εθνοκάθαρση στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη. Υπάρχει επίσης ο κίνδυνος της αύξησης του ρατσισμού και του φασισμού και της μετατροπής του Ισραήλ σε ένα εντελώς φασιστικό κράτος.
HA: Τι λέτε για τη λύση της οικοδόμησης ενός δημοκρατικού και κοσμικού κράτους δύο εθνών;
EG: Στη θεωρία ναι, αλλά στην πραγματικότητα όχι. Για διάφορους σημαντικούς λόγους: Ο πρώτος είναι ότι ο παλαιστινιακός λαός θέλει και έχει το δικαίωμα στην ανεξαρτησία του. Δεύτερον, η αμοιβαία δυσπιστία [στο ενδεχόμενο ενός διζωνικού κράτους] είναι τεράστια, σίγουρα ακόμη περισσότερο μετά τις τελευταίες σφαγές που αφορούν τα δύο έθνη. Τρίτον, το Ισραήλ είναι πολύ ισχυρότερο οικονομικά, οπότε αν το ενιαίο κράτος ιδρυθεί τώρα, χωρίς μια φάση ανεξαρτησίας για τους Παλαιστίνιους, το απαρτχάιντ και ο εβραϊκός οικονομικός έλεγχος θα διαιωνιστούν. Στο μέλλον, αφού και οι δύο χώρες υπάρξουν σε ειρήνη και ευημερία, αυτή η λύση είναι μια πιθανότητα.
Μετάφραση: Σωτήρης Σιαμανδούρας
Από: Jacobin.com 17 Νοεμβρίου 2023