Δεν ονειρεύομαι να αλλάξει ο κόσμος. Ονειρεύομαι ο κόσμος να ευαισθητοποιηθεί, να αποκτήσει (ταξική) συνείδηση. Γιατί αν ο κόσμος ευαισθητοποιηθεί και αποκτήσει συνείδηση, δε χρειάζονται όνειρα.
– Ελ Καπιτάν (πρώην Υποδιοικητής) Μάρκος

Στο πανεπιστήμιο της Γης (CIDECI) στις 28, 29 και 30 Δεκεμβρίου 2024 καθώς και στο καρακόλ του Οβεντίκ στις 31 Δεκεμβρίου 2024 και 1 και 2 Ιανουαρίου 2025 μαζεύτηκαν χιλιάδες άνθρωποι, από όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου, για να γνωρίσουν, να ακούσουν, να ενημερωθούν, να αφουγκραστούν, να διδαχτούν και να εμπνευστούν από τους Ζαπατίστας στις «Διεθνείς Συναντήσεις (Ενκουέντρος) Εξεγέρσεων και Αντιστάσεων» που οργάνωσαν, σε συνδυασμό με τη γιορτή για τα 31 χρόνια από την εξέγερση τους (1 Ιανουαρίου 1994. Βλ. Η πιο όμορφη πρωτοχρονιά).
Το θέμα των συναντήσεων ήταν «La Tormenta y el Día Después» (Η καταιγίδα και η Μέρα Μετά) και θα ακολουθήσουν και άλλες συναντήσεις κατά τη διάρκεια του έτους. Σε αυτές τις συναντήσεις, οι Ζαπατίστας (και οι προσκεκλημένοι τους) ανέλυσαν την «καταιγίδα» η οποία έρχεται (κοινωνικά, πολιτικά αλλά και στο επίπεδο της ζωής της ίδιας και της επιβίωσης) κι η οποία θα επιφέρει τον 4ο Παγκόσμιο πόλεμο, ο οποίος για τους Ζαπατίστας έχει ήδη ξεκινήσει (ο 3ος παγκόσμιος πόλεμος για την Ζαπατίστικη ανάλυση ήταν ο νεοφιλελευθερισμός και οι πολιτικές του).
Ας αφήσω όμως καλύτερα αυτή τη φορά τις εικόνες να μιλήσουν.
Καλά, εντάξει, και κάποια μικρά κειμενάκια.

Το auditorium/αίθουσα όπου έγιναν οι ομιλίες/συζητήσεις των Ζαπατίστας, την ώρα όπου ο Διοικητής Μοϊσές εξηγεί πως θα γίνει η μετάβαση και πως θα δουλέψει η κατάργηση της ατόμικης ιδιοκησίας (της γης) στις Ζαπατίστικες κοινότητες.

 

Το πρώτο τραπέζι ομιλητών. Την συζήτηση άνοιξε ο (πρώην) Υποδιοικητής (πλέον Καπετάνιος) Μάρκος.

 

Οι μιλισιάνος. Η πολιτοφυλακή των Ζαπατίστικων κοινοτήτων αποτελούμενη τόσο από άνδρες όσο κι από γυναίκες. Είναι υπεύθυνοι για την προστασία και την ασφάλεια των κοινοτήτων σε κάθε επίπεδο. Είναι διαφορετικό τμήμα από τους Insurgentes (αντάρτες) που είναι ο στρατός. Θα ξανασυναντήσουμε τους Μιλισιάνος στο δεύτερο μέρος.

 

Μετά το τέλος του πρώτου κύκλου ομιλιών και στο διάλλειμα για φαγητό, ο Ελ Καπιτάν, (πρώην Υποδιοικητής και τώρα) Καπετάνιος Μάρκος εξέρχεται από την αίθουσα. Ο κόσμος δημιουργεί ένα ασφυχτικό κύκλο και ουρές γύρω του με σκοπό να του μιλήσει, να βγάλει μια φωτογραφία, να σφίξει το χέρι στον μεγαλύτερο εν ζωή επαναστάτη, έναν σοφό, ένα πρότυπο αγωνιζόμενου ανθρώπου και σύμβολο για…«όλους» μας.∗∗ Ακριβώς τα ίδια ισχύουν και για τον Υποδιοικητή Μοϊσές (τωρινό αρχηγό του EZLN).

 

Την ίδια στιγμή προφανώς οι Ζαπατίστας δημιουργούν αλυσίδες στις εισόδους/εξόδους του χώρου για να προστατέψουν τους αρχηγούς τους. Ναι είναι τόσο απλοί, τόσο καθημερινοί άνθρωποι, όπως οι περισσότεροι από ‘μας, όπως οι «πολλοί» αυτού του κόσμου, που όπως λένε: «Κρύψαμε τα πρόσωπα μας για να μας δουν!» και αποφάσισαν ότι θέλουν να ζουν αλλιώς.

 

Ουρά για φαγητό από τη συλλογική κουζίνα των Ζαπατίστας για τους Ζαπατίστας. Προφανώς δωρεάν στη βάση των υλικών που κάθε κοινότητα έφερε στο CIDECI για τις συναντήσεις και της συλλογικής εργασίας από την οργάνωση μέχρι το μαγείρεμα και το καθάρισμα.

 

«Μαθαίνω ότι οι Ευρωπαίοι και οι δυτικοί λέει είναι πολύ ζορισμένοι, δεν βλέπουν λύση, φοβούνται και είναι απογοητευμένοι. Γιατί εμείς τι ήμασταν; Πεθαίναμε από ιώσεις, δε μας άφηναν να περπατάμε στα ίδια πεζοδρόμια με τους απογόνους των κατακτητών (τους ισπανοούς εννοεί), δε μας άκουγε κανείς, νιώθαμε ανήμποροι και όλοι μας είχαν ξεχάσει. Ζούσαμε μέσα στην απογοήτευση. Η μόνη διαφορά μας ωστόσο ήταν ότι εμείς ήμασταν μια «Οργανωμένη απογοήτευση». Αν θέλετε να σας ακούοσουν και να ζήσετε καλύτερες μέρες…ΟΡΓΑΝΩΣΤΕ ΤΗΝ ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ ΣΑΣ!»
– Subcomandante Insurgente Moisés (Υποδιοικητής Αντάρτης Μοϊσές), τωρινός αρχηγός του EZLN, φορώντας πάντα το χαρακτηριστικό του καπέλο δεμένο πάνω.

 

«Με ρωτάνε συνέχεια οι νέοι, πες μας κάτι, πως το έκανες, πως το κάνατε, πως να πράξουμε; … Θα σας διαβάσω λοιπόν μερικές συμβουλές μου για τους νέους…Χαρείτε τα μέρη, τη ράτσα σας, τα χαρακτηριστικά σας, την κουλτούρα, τη μουσική, τους χορούς, τις γιορτές σας, τον έρωτα, την ζωή. Μην τα αφήσετε να χαθούν. Μην τα αφήσετε να πεθάνουν. Οργανώστε την απογοήτευση σας. Μην ψάχνετε τις πλειοψηφίες, ψάξτε τις μειοψηφίες. Εκείνες είναι που βλέπουν συνήθως κάτι διαφορετικο και προσπαθούν να κάνουν τον κόσμο καλύτερο. Και…Μην ακούτε συμβουλές. Τις συμβουλές αυτών που υποτίθεται ξέρουν πως είναι τα πράγματα. Και τώρα που το σκέφτομαι, μην ακούτε ούτε τις δικές μου.»
– Ελ Καπιτάν (πρώην Υποδιοικητής) Μάρκος με την διάσημη πίπα του που πάντοτε καπνίζει.

 

Το τραπέζι των γυναικών. Ομιλίες για την ζωή, τους αγώνες και την ιστορία των γυναικών στις Ζαπατιστικες κοινότητες αλλά και γενικότερα για την αντίληψη των Ζαπατίστας ως προς τα έμφυλα ζητήματα στο Μεξικό και τον κόσμο.

 

Μία από τις πιο διάσημες φράσεις της Ζαπατίστικης επανάστασης αλλά και μετέπειτα οργάνωσης των Ζαπατίστας είναι «Sin mujeres, no hay revolucion» (Χωρίς γυναίκες, Δεν υπάρχει επανάσταση). Οι Ζαπατίστας μαχονται καθημερινά μέσα στις κοινότητες τους, όπως κι εκτός δίνοντας το παράδειγμα, για την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικων, σε κάθε τομέα. Η ακαδημαικός και συγγραφέας Σύλβια Μάρκος εξιστορώντας το βιώμα της από μια συνέλευση σε μια Ζαπατιστίκη κοινότητα, κοντά στα τέλη του 90, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι αναριωτιόταν που είναι οι άνδρες, καθώς έβλεπε μόνο ελάχιστους να παρευρίσκονται και η απάντηση που πήρε όταν ρώτησε ήταν: «Θα αργήσουν λίγο. Κάνουν τορτίγιες σήμερα και καθαρίζουν»

Οι Ζαπατίστας αποτελούνται από πολλές διαφορετικές κοινότητες ιθαγενών με διαφορετικές παραδόσεις, γλώσσα και ρουχισμό οι οποίες ενώνονται κάτω από ένα κοινό όραμα, τρόπο οργάνωσης και ζωής. Παραπάνω βλέπουμε 3 γυναίκες από 3 διαφορετικές κοινότητες οι οποίες στέκονται μπροστά από την πολιτοφυλακή που προστατεύει τον Υποδιοικητή Αντάρτη Μοϊσές (που κρατάει ένα κόκκινο βιβλίο στο αριστερό του χέρι). Παρακάτω συναντάμε και άλλες διαφορετικές παραδοσιακές ενδυμασίες.

 

Χτίζοντας συνειδήσεις, ένα κοινωνικό φαντασιακό, μία πολιτική οργάνωση, τρόπους να συνδέεσαι και να ζεις που περνάνε από γενιά σε γενιά.

 

Για όποι@ γνωρίζει γαλλικά ή αγγλικά εδώ είναι μια εξαιρετική σειρά άρθρων τα οποία πραγματεύονται θέματα γύρω από τους Ζαπατίστας από πολλές διαφορετικές απόψεις: Άρθρα για τους Ζαπατίστας. Επιπλεόν, υπάρχουν στα ελληνικά διάφορα ενδιαφέροντα βιβλία τόσο των ίδιων των Ζαπατίστας όπως του Subcomandante Marcos αλλά και ερευνητών Ελλήνων και Ξένων όπως πχ. Του Λεωνίδα Οικονομάκη.
Επίσης μπορείτε πάντοτε να ενημερωθείτε από το επίσημο σάιτ των Ζαπατίστας και να διαβάσετε εκεί τις επικοινωνίες τους, όπως αποκαλούνται οι δημόσιες τοποθετήσεις τους, που αρκετές εξ’ αυτών είναι μεταφρασμένες και στα ελληνικά.

Από τα βουνά του νοτιοανατολικού Μεξικού,

∗Εδώ είναι κομμάτια της ευρύτερης δουλειάς του A. Cases

∗∗Κι όσο παρατηρώ την σκηνή στο μυαλό μου παίζει ο στίχος του μεγαλύτερου Έλληνα ράπερ: «Έχω ένα όνειρο τρελό και γι’ αυτό με αγαπάνε: Οι ταπεινοί να δικαιωθούν και οι πεινασμένοι να φάνε»